Spis treści
– Stworzenie aniołów
– Kim są aniołowie?
– Stworzeni na obraz i podobieństwo Boże
– Próba i podział aniołów
– Grzech upadłych aniołów: odrzucenie prawdy Bożej
– Nieodwołalny charakter ich wyboru
– Jaki może być motyw owego wyboru wbrew Bogu u istot obdarzonych tak żywym rozumem i tak bogatych w światło?
– Podział w świecie czystych duchów
– Upadek aniołów
– Potęga szatana jest ograniczona
– Chrystus, centrum świata aniołów
– Aniołowie w życiu Kościoła
– W służbie Bożej
– Urząd Anioła Stróża
Stworzenie aniołów
„Na początku Bóg stworzył niebo i ziemię” (Rdz 1,1).
„Wyrażenie «niebo i ziemia» w Piśmie Świętym oznacza to wszystko, co istnieje – całe stworzenie. Wskazuje również na więź, jaka jednoczy i rozdziela niebo i ziemię: «Ziemia» jest światem ludzi1, «niebo» lub «niebiosa» mogą oznaczać firmament2, ale także własne «miejsce» Boga: «Ojca naszego, Który jest w niebie» (Mt 5,16; por. Ps 115, 16), a więc także «niebo», którym jest chwała eschatologiczna. Słowo «niebo» wskazuje w końcu «miejsce» stworzeń duchowych – aniołów – które otaczają Boga.” (KKK, 326)
Kościół wyznaje w symbolu Apostolskim, że Bóg jest „Stwórcą nieba i ziemi”, a w Symbolu Nicejsko-Konstantynopolitańskim uzupełnia: „Wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych”. Tę samą prawdę potwierdza Sobór Laterański IV (r. 1215), którego sformułowanie przejął Sobór Watykański I, wykładając naukę o stworzeniu: Bóg „od początku czasu stworzył z nicości podobnie jeden i drugi rodzaj stworzeń, istoty duchowe i materialne, tj. aniołów i ten świat, a na koniec, jakby jednocząc jedno i drugie, stworzył naturę ludzką złożoną z duszy i ciała”3.
Tak więc Bóg od początku stworzył obie rzeczywistości: duchową i cielesną, świat ziemski i świat anielski.
„Istnienie istot duchowych, niecielesnych, które Pismo Święte nazywa zazwyczaj aniołami, jest prawdą wiary. Świadectwo Pisma Świętego jest tak oczywiste, jak jednomyślność Tradycji.” (KKK, 328)
Kim są aniołowie?
„Święty Augustyn mówi na ich temat: «anioł» oznacza funkcję, nie naturę. Pytasz, jak nazywa się ta natura? ‑ Duch. Pytasz o funkcję?‑ Anioł. Przez to, czym jest, jest duchem, a przez to, co wypełnia, jest aniołem4.” (KKK, 329)
„Nazwa używana w Piśmie Świętym dla ich określenia, wskazuje na to, że Objawienie uwydatnia przede wszystkim ich zadanie wobec ludzi: anioł (angelus) oznacza «zwiastuna». Hebrajskie «malak», używane w Starym Testamencie, oznacza raczej «posła» czy «ambasadora». Funkcję aniołów, stworzeń duchowych, jest pośredniczenie pomiędzy Bogiem a ludźmi.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 30 lipca 1986 r.)
„W całym swoim bycie aniołowie są sługami i wysłannikami Boga. Ponieważ zawsze kontemplują «oblicze Ojca…, Który jest w niebie» (Mt 18,10), są wykonawcami Jego rozkazów, «by słuchać głosu Jego słowa» (Ps 103, 20)”.
Jako stworzenia czysto duchowe aniołowie posiadają rozum i wolę: są stworzeniami osobowymi5 i nieśmiertelnymi6. Przewyższają doskonałością wszystkie stworzenia widzialne. Świadczy o tym blask ich chwały7.” (KKK, 329 – 330)
Stworzeni na obraz i podobieństwo Boże
„Jako stworzenia natury duchowej, aniołowie posiadają rozum i wolną wolę w stopniu doskonalszym niż człowiek, niemniej w stopniu skończonym. (…) Aniołowie są więc bytami osobowymi i w tym znaczeniu także oni stanowią obraz i podobieństwo Boga.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 6 sierpnia 1986 r.)
Aniołowie nie posiadają ciała; są czystymi duchami i dlatego nieśmiertelni. Człowiek natomiast składa się z nieśmiertelnej duszy i z śmiertelnego, materialnego ciała. Anioł i człowiek stanowią odrębny rodzaj. Można powiedzieć, że anioł jest obrazem Boga-Ducha, człowiek zaś Boga-Syna.
„Mądrość Boga objawiła się przede wszystkim w stworzeniu istot czysto duchowych, których podobieństwo do Boga przerasta wszystko, co stworzone w świecie widzialnym razem z człowiekiem, który jest niezniszczalnym obrazem Boga. Wobec Boga, Który jest Duchem absolutnie doskonałym, świat stworzeń duchowych jest z natury, tzn. z racji swojej duchowości, o wiele bliższy, aniżeli świat stworzeń materialnych. Stanowi on jakby najbliższe «środowisko» Stwórcy. Pismo Święte daje wyraźne świadectwa tej bliskości aniołów wobec Boga. Mówiąc o nich posługuje się takimi przenośniami, jak «tron Boga», Jego «zastępy», Jego «niebiosa». Przez całe stulecia chrześcijańska poezja i sztuka czerpały z Pisma Świętego natchnienia, przedstawiając nam aniołów jako orszak Boga.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 9 lipca 1986 r.)
Próba i podział aniołów
„W doskonałości swojej duchowej natury aniołowie powołani są od początku – na mocy posiadanego rozumu – do poznania prawdy i miłowania dobra, które znają w sposób pełniejszy i doskonalszy, aniżeli może je znać człowiek. Miłość ta jest aktem wolnej woli, bowiem także w przypadku aniołów wolność oznacza możliwość wyboru pomiędzy działaniem na rzecz znanego im Dobra, czyli Boga, lub wbrew Niemu. […] Stwarzając istoty wolne, Bóg chciał, aby w świecie urzeczywistniała się owa prawdziwa miłość, która jest możliwa tylko na gruncie wolności. Chciał przeto, aby stworzenie, obdarzone Jego obrazem i podobieństwem, mogło w sposób możliwie najpełniejszy upodobnić się do Niego, do Boga, Który «jest miłością» (1 J 4,8.16). Stwarzając czyste duchy jako istoty wolne, Bóg w Swej Opatrzności nie mógł nie przewidzieć również możliwości grzechu aniołów. Ponieważ zaś Opatrzność jest odwieczną Mądrością miłującą, Bóg Sam wie jak z dziejów grzechu, nieporównywalnie radykalniejszego jako grzech czystego ducha, wyprowadzić ostateczne dobro całego stworzonego wszechświata.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 23 lipca 1986 r.)
Grzech upadłych aniołów: odrzucenie prawdy Bożej
Nauka Kościoła przedstawiona na Soborze Laterańskim IV (1215 r.) głosi, że „diabeł i inne złe duchy zostały stworzone przez Boga jako dobre z natury, ale same uczyniły się złymi” (KKK, 391).
Grzech szatana „polegał na odrzuceniu prawdy o Bogu, poznawanym w świetle rozumu i Objawienia jako nieskończone Dobro, jako Miłość i Świętość sama. A grzech ten był tym większy, im większa była doskonałość i przenikliwość poznawcza rozumu anielskiego, im większa jego wolność oraz pierwotna bliskość w stosunku do Boga. Odrzucając tę prawdę o Bogu aktem swojej własnej woli, szatan staje się jakby kosmicznym kłamcą i «ojcem kłamstwa» (J 8,44)” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 13 sierpnia 1986 r.).
Nieodwołalny charakter ich wyboru
„Nieodwołalny charakter wyboru dokonanego przez aniołów, a nie brak nieskończonego miłosierdzia Bożego sprawia, że ich grzech nie może być przebaczony. «Nie ma w nich skruchy po upadku, jak nie ma skruchy dla ludzi po śmierci».” (KKK, 393)
„Tak więc czytamy w Liście św. Judy: «Pan […] aniołów, tych, którzy nie zachowali swojej godności, ale opuścili własne mieszkanie, spętanych wiekuistymi więzami, zatrzymał w ciemnościach na sąd wielkiego dnia» (w. 6). Podobnie w Drugim Liście św. Piotra, gdzie czytamy o «aniołach, którzy zgrzeszyli», a Bóg im «nie odpuścił, ale wydał [ich] do ciemnych lochów Tartaru, aby byli zachowani na sąd» (2,4)”. (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 13 sierpnia 1986 r.)
„W wypadku czystych duchów ów decydujący wybór dotyczył przede wszystkim samego Boga, dotyczył tego pierwszego i najwyższego Dobra, przyjmowanego i odrzucanego w sposób o wiele bardziej zasadniczy i bezpośredni niż to może mieć miejsce w zasięgu wolnej woli człowieka. Czyste duchy mają nieporównanie pełniejsze poznanie Boga niż człowiek, gdyż dzięki mocy poznawczej ich rozumu, który nie jest uwarunkowany ani ograniczony pośrednictwem poznania zmysłowego, posiadają dogłębny ogląd wielkości Bytu nieskończonego, pierwszej Prawdy, najwyższego Dobra.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 23 lipca 1986 r.)
„Jeśli Bóg «nie odpuszcza» grzechu aniołów, to z tej racji, że trwają oni w swym grzechu, że są wiekuiście «spętani więzami» tego wyboru, jakiego dokonali na początku, odrzucając Boga wbrew prawdzie o Dobru najwyższym i ostatecznym, którym Bóg sam jest. W tym sensie pisze św. Jan, że «diabeł trwa w grzechu od początku» (1 J 3,8). «Od początku był on zabójcą i w prawdzie nie wytrwał, bo prawdy w nim nie ma» (J 8,44)”. (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 13 sierpnia 1986 r.)
Jaki może być motyw owego wyboru wbrew Bogu u istot obdarzonych tak żywym rozumem i tak bogatych w światło?
„Ojcowie Kościoła i teologowie mówią bez wahania o «zaślepieniu» doskonałością własnego bytu, które przesłoniło całkowicie wyższość Boga, wymagającą przecież aktu posłusznego oddania. W zwięzły sposób zdają się to oddawać słowa: «Nie będę służyć!» (Jr 2,20), które mówią o radykalnej i nieodwracalnej odmowie uczestnictwa w kształtowaniu Królestwa Boga w stworzonym wszechświecie. «Szatan», duch zbuntowany, chce mieć własne królestwo, które nie jest Królestwem Bożym i mianuje się pierwszym «przeciwnikiem» Stwórcy, przeciwnikiem Opatrzności, antagonistą Mądrości miłującej Boga.” (Audiencja Generalna, 23 lipca 1986 r.)
Niektórzy teologowie tłumaczą grzech aniołów tym, że Pan Bóg objawił im tajemnicę Wcielenia, ukazał im Swego Syna w ludzkiej postaci i kazał im złożyć Mu hołd, oni zaś zbuntowali się przeciw temu. Ten nakaz był dla aniołów nakazem ukorzenia się, gdyż człowieczeństwo Chrystusa w swym wymiarze cielesnym jest czymś niższym od czysto duchowej natury aniołów. Wielu aniołów usłuchało i oddali cześć Bogu. Inni natomiast się nie chcieli ukorzyć, gdyż tajemnica Wcielenia jest jedną z głównych części składowych porządku nadprzyrodzonego, przeciw któremu się zbuntowali (por. o. Stanisław Kałdon OP, Anioł – Posłaniec nadziei, s. 51, Kraków 1999).
Podział w świecie czystych duchów
„Objawienie mówi wyraźnie o tym, że świat czystych duchów uległ podziałowi na dobrych i złych. Podział ten dokonał się nie w wyniku stwórczego dzieła Boga, ale na gruncie tej wolności, która należy do samej duchowej natury każdego z nich. […]
Dobrzy wybrali Boga jako dobro najwyższe i ostateczne, poznane przez rozum oświecony objawieniem. Wybrali Boga, to znaczy zwrócili się do Niego całą wewnętrzną mocą swojej wolności; a moc ta nazywa się właśnie «miłość». Bóg stał się całkowitym i ostatecznym celem ich duchowej egzystencji. Drudzy natomiast odwrócili się od Boga, wbrew prawdzie poznania, która ukazywała w Nim dobro najwyższe i ostateczne. Wbrew objawieniu tajemnicy Bożej i Jego łasce, która zapraszała do uczestnictwa w życiu Trójcy, do wiecznej przyjaźni z Bogiem, do zjednoczenia z Nim przez miłość. Na gruncie swojej stworzonej wolności dokonali wyboru podobnie radykalnego, podobnie nieodwracalnego, jak aniołowie dobrzy; był to jednakże wybór diametralnie przeciwny; zamiast pełnego miłości przyjęcia Boga – Jego odrzucenie w złudnym poczuciu samowystarczalności, w duchu sprzeciwu, czy wręcz nienawiści, która przerodziła się w bunt.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 23 lipca 1986 r.)
Upadek aniołów
W Apokalipsie św. Jana znajdujemy dramatyczny opis walki niebieskiej: „I nastąpiła walka na niebie: Michał i jego aniołowie mieli walczyć ze smokiem. I wystąpił do walki Smok i jego aniołowie, ale nie przemógł, i już się miejsce dla nich w niebie nie znalazło. I został strącony wielki Smok, Wąż starodawny, który zwie się diabeł, szatan, zwodzący całą zamieszkałą ziemię, został strącony na ziemię, a z nim strąceni zostali jego aniołowie (Ap 12,7-9)”.
O upadku aniołów mówi również Sam Chrystus po powrocie uczniów z pierwszej wyprawy misyjnej: „Widziałem szatana, spadającego z nieba jak błyskawica” (Łk 10,18). W tych słowach Chrystus stwierdza, że głoszenie Królestwa Bożego oznacza zawsze zwycięstwo nad diabłem, ale jego budowanie narażone jest na zasadzki złego ducha.
„Ten «upadek», który posiada charakter odrzucenia Boga, a co za tym idzie potępienia – jest stanem dobrowolnie wybranym przez tych wśród duchów stworzonych, którzy radykalnie i nieodwracalnie odrzucili Boga i Jego Królestwo, chcąc zagarnąć Jego władzę i zburzyć ekonomię zbawienia oraz porządek całego stworzonego wszechświata. Echem tego są słowa, które brzmią u początku biblijnych dziejów człowieka: «będziecie jako Bóg» lub jako «bogowie (por. Rdz 3,5). W słowach tych zły usiłuje przeszczepić na człowieka tę wewnętrzną postawę rywalizacji, nieposłuszeństwa i opozycji wobec Boga, która jest jakby osią całej jego egzystencji.
Opowieść o upadku człowieka, przekazana przez Stary Testament w Księdze Rodzaju, nawiązuje do owej postawy rywalizacji, którą szatan usiłuje wzbudzić w człowieku, aby skłonić go do występku (por. Rdz 3,5). Także w Księdze Hioba (por. 1,11; 2,5,7) czytamy, że szatan usiłuje wywołać bunt u cierpiącego człowieka. W księdze Mądrości (por. 2,24) szatan jest przedstawiony jako sprawca śmierci, która weszła w dzieje człowieka wraz z grzechem.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 13 sierpnia 1986 r.)
Potęga szatana jest ograniczona
„Wiara Kościoła przekonuje nas bowiem, że potęga szatana nie jest nieskończona. Jest on tylko stworzeniem, wprawdzie bardzo potężnym jako czysty duch, ale tylko stworzeniem, ograniczonym i podlegającym woli i panowaniu Boga. Jego działanie w świecie, zrodzone z nienawiści do Boga i Jego Królestwa, jest dopuszczone przez Bożą Opatrzność, która z mocą i dobrocią (fortiter et suaviter) kieruje dziejami człowieka i świata. Działalność szatana wyrządza z pewnością wiele szkód jednostkom i społeczeństwu – szkód natury duchowej, a pośrednio także fizycznej – nie jest jednakże zdolna unicestwić Dobra – ostatecznej celowości człowieka i całego stworzenia. Nie może przeszkodzić w definitywnym ukształtowaniu się Królestwa Bożego, gdzie dopełni się sprawiedliwość i miłość Ojca wobec stworzeń, które odwiecznie mają swoje «przeznaczenie» w Synu-Słowie, Jezusie Chrystusie.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 20 sierpnia 1986 r.; por. KKK 395) ”Dopuszczenie przez Boga działania szatana jest wielką tajemnicą, ale «wiemy, że Bóg z tymi, którzy Go miłują, współdziała we wszystkim dla ich dobra» (Rz 8,28)”. (KKK, 395)
Chrystus, centrum świata aniołów
„Chrystus stanowi centrum świata anielskiego. Aniołowie należą do Niego: «Gdy Syn Człowieczy przyjdzie w Swej chwale i wszyscy aniołowie z Nim…» (Mt 25, 31). Należą do Niego, ponieważ zostali stworzeni przez Niego i dla Niego: «Bo w Nim zostało wszystko stworzone: i to, co w niebiosach, i to, co na ziemi, byty widzialne i niewidzialne, czy Trony, czy Panowania, czy Zwierzchności, czy Władze. Wszystko przez Niego i dla Niego zostało stworzone» (Kol 1, 16). W jeszcze większym stopniu należą do Niego, ponieważ uczynił ich posłańcami swojego zamysłu zbawienia: «Czyż nie są oni wszyscy duchami przeznaczonymi do usług, posłanymi na pomoc tym, którzy mają posiąść zbawienie?» (Hbr 1, 14).
Aniołowie są obecni od chwili stworzenia8 i w ciągu całej historii zbawienia, zwiastując z daleka i z bliska to zbawienie oraz służąc wypełnieniu zamysłu Bożego. Oto niektóre przykłady: zamykają raj ziemski9, chronią Lota10, ratują Hagar i jej dziecko11, powstrzymują rękę Abrahama12, pośredniczą w przekazywaniu Prawa13, prowadzą lud Boży14, zwiastują narodziny15 i powołania16, towarzyszą prorokom17. Wreszcie anioł Gabriel zwiastuje narodzenie Poprzednika oraz narodzenie Samego Jezusa18.
Życie Słowa Wcielonego, od Wcielenia do Wniebowstąpienia, jest otoczone adoracją i służbą aniołów. Gdy Bóg «wprowadza Pierworodnego na świat, mówi: Niech Mu oddają pokłon wszyscy aniołowie Boży» (Hbr 1, 6). Ich śpiew uwielbienia przy narodzeniu Chrystusa nie przestał rozbrzmiewać w uwielbieniu Kościoła: «Chwała Bogu…» (Lk 2,14). Aniołowie strzegą Jezusa w dzieciństwie19, służą Mu na pustyni20, umacniają Go w agonii21 i mogliby ocalić Go z ręki nieprzyjaciół22, jak kiedyś Izraela23. Aniołowie także «ewangelizują», głosząc Dobrą Nowinę Wcielenia24 i Zmartwychwstania25 Chrystusa. Będą obecni w czasie powrotu Chrystusa, który zapowiadają26, służąc Mu podczas sądu27.” (KKK, 331-333)
„Aniołowie jako czyste duchy uczestnicząc – w sobie właściwy sposób – w świętości Samego Boga, otaczają w kluczowych momentach Chrystusa i towarzyszą Jego zbawczemu posłannictwu wobec ludzi. W taki właśnie sposób mówi o nich cała Tradycja i zwyczajne nauczanie Kościoła, przypisując aniołom ów szczególny charakter i ową funkcję mesjańskiego posłannictwa.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 30 lipca 1986 r.)
Aniołowie w życiu Kościoła
„Całe życie Kościoła korzysta z tajemniczej i potężnej pomocy aniołów28.” (KKK, 334) „Kościół czci aniołów, którzy pomagają mu w jego ziemskiej pielgrzymce i opiekują się wszystkimi ludźmi.” (KKK, 352)
W służbie Bożej
„W liturgii Kościół łączy się z aniołami, by uwielbiać trzykroć Świętego Boga29; przywołuje ich obecność (w Supplices Te rogamus… – «Pokornie Cię prosimy…» z Kanonu rzymskiego, w In paradisum deducant te angeli… – «Niech aniołowie zawiodą cię do raju…», w liturgii pogrzebowej lub w «Hymnie cherubinów» w liturgii bizantyjskiej) oraz czci szczególnie pamięć niektórych aniołów (św. Michała, św. Gabriela, św. Rafała, Aniołów Stróżów)”. (KKK 335)
„Aniołami nazywa Pismo Święte oraz Tradycja te czyste duchy, które w podstawowej próbie wolności wybrały Boga, Jego chwałę oraz Jego królestwo. Są one zjednoczone z Bogiem przez uświęcającą miłość, która płynie z jasnego i uszczęśliwiającego widzenia Trójcy Przenajświętszej. «Aniołowie… w niebie – mówi Chrystus – wpatrują się zawsze w oblicze Ojca Mojego, Który jest w niebie» (Mt 18, 10). Owo «wpatrywanie się w oblicze Ojca» jest najwyższym przejawem adoracji Boga. Można powiedzieć, że w nim spełnia się owa «niebiańska liturgia» w imieniu całego kosmosu, z którą nasza ziemska liturgia łączy się stale, a zwłaszcza w swoich momentach szczytowych. Wystarczy przypomnieć akt, w którym Kościół na całym świecie, codziennie i o każdej porze, przed rozpoczęciem Modlitwy Eucharystycznej w centralnym punkcie Mszy świętej, odwołuje się do aniołów i archaniołów, by śpiewać chwałę Boga po trzykroć Świętego, jednocząc się z tymi pierwszymi adoratorami Boga w oddawaniu czci i miłosnym poznaniu niewypowiedzianej tajemnicy Jego świętości.” (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 6 sierpnia 1986 r.)
„Liturgia ziemska daje nam niejako przedsmak uczestnictwa w liturgii niebiańskiej, odprawianej w mieście świętym Jeruzalem, do którego pielgrzymujemy, gdzie siedzi Chrystus po prawicy Bożej jako sługa świątyni i prawdziwego przybytku. W liturgii ziemskiej ze wszystkimi zastępami duchów niebieskich wyśpiewujemy Panu hymn chwały. W niej wspominamy ze czcią świętych i spodziewamy się otrzymać jakąś cząstkę i wspólnotę z nimi. W niej oczekujemy Zbawiciela, Pana naszego Jezusa Chrystusa, aż się ukaże jako Ten, Który jest życiem naszym, a my z Nim razem pojawimy się w chwale.” (Konstytucja o liturgii świętej, 8)
Urząd Anioła Stróża
Kościół wyznaje wiarę w Aniołów jako Stróżów człowieka, czcząc ich w liturgii specjalnym świętem i zalecając częstą do nich modlitwę. W Katechizmie czytamy: „Życie ludzkie od dzieciństwa30 aż do zgonu31 jest otoczone opieką32 i wstawiennictwem33 aniołów. «Każdy wierny ma u swego boku anioła jako opiekuna i stróża, by prowadził go do życia»34. Już na ziemi życie chrześcijańskie uczestniczy ‑ przez wiarę ‑ w błogosławionej wspólnocie aniołów i ludzi, zjednoczonych w Bogu” (KKK, 336).
Święci aniołowie, którzy uczestniczą w życiu Trójcy poprzez światło chwały, powołani są także do tego, aby uczestniczyć w dziejach zbawienia ludzi, jak powiedziane jest w Liście do Hebrajczyków „Czyż nie są oni wszyscy duchami przeznaczonymi do usług, posłanymi na pomoc tym, którzy mają posiąść zbawienie?” (1,14).
„W to wierzy i tego naucza Kościół, w oparciu o Pismo Święte, z którego dowiadujemy się, iż zadaniem dobrych aniołów jest ochrona ludzi i troska o ich zbawienie. Wyraz tego znajdujemy w różnych miejscach Pisma Świętego, jak choćby w Psalmie 91 (90): «Aniołom dał rozkaz o tobie, aby cię strzegli na wszystkich twych drogach. Na rękach będą cię nosili, abyś nie uraził swej stopy o kamień» (Ps 91 (90),11-12). Chrystus, mówiąc o dzieciach i przestrzegając przed ich zgorszeniem, odwołuje się do ich aniołów (por. Mt 18,10). Ponadto przypisuje aniołom rolę świadków na najwyższym Sądzie Bożym, który zadecyduje o losie tych, którzy uznali bądź wyparli się Chrystusa: «Kto się przyzna do Mnie wobec ludzi, przyzna się i Syn Człowieczy do niego wobec aniołów Bożych; a kto się Mnie wyprze wobec ludzi, tego wyprę się i Ja wobec aniołów Bożych» (Łk 12,8-9; por. Ap 3,5). Są to bardzo znamienne słowa: skoro bowiem aniołowie biorą udział w Sądzie Bożym, to muszą interesować się życiem człowieka. Owo zainteresowanie i uczestnictwo jeszcze bardziej uwydatnia się w wypowiedzi eschatologicznej, w której Jezus mówi o interwencji aniołów podczas Paruzji, czyli Jego ostatecznego przyjścia na końcu świata (por. Mt 24,30-31; 25,31.41)”. (Jan Paweł II, Audiencja Generalna, 6 sierpnia 1986 r.)
Na podstawie Pisma Świętego można wnioskować, że również pojedyncze kraje i narody posiadają swoich szczególnych Aniołów Stróżów (Dn 10,13-21). W czasie objawienia w Fatimie anioł powiedział do dzieci: „Jestem Aniołem Stróżem Portugalii”. Katechizm mówi również, że Opatrzność Boża powierzyła trosce aniołów cały kosmiczny, społeczny i religijny porządek wielości narodów, w celu ograniczenia pychy upadłej ludzkości, która – jednomyślna w swej przewrotności – sama chciała dojść do swojej jedności, budując wieżę Babel (por. KKK, 57, wyd. I, 1994 r.).
Bóg otoczył nas szczególną osłoną, abyśmy nie ulegli pokusie złych duchów, lecz wychodzili z nich zwycięsko. Pomagają nam w tym święci aniołowie, posłańcy miłości Bożej, do których zanosimy naszą modlitwę, jak uczy nas przekaz Kościoła:
Aniele Boży, Stróżu mój,
mnie powierzonego Tobie przez dobroć Bożą,
w dniu dzisiejszym oświecaj i strzeż, kieruj mną i rządź. Amen.
Wzięte z modlitewnika „Ze świętymi aniołami przez życie” ( s. 14 – 29)
© by APOSTOLICUM, Ząbki 2010; wszelkie prawa zastrzeżone
1 Por. Ps 115,16
2 Por. Ps 19,2
3 Konstytucja de fide cath, Denz. 1782-1784 [3002]; por. KKK, 327
4 Św. Augustyn Enarratio in Psalmos, 103,1,15: PL 37,1348‑49.
5 Por. Pius XIl enc. Humani generis: DS 3891.
6 Por. Łk 20,36
7 Por. Dn 10, 9‑12.
8 Por. Hi 38,7, gdzie są nazwani „synami Bożymi”.
9 Por. Rdz 3,24
10 Por. Rdz 19.
11 Por. Rdz 21,17.
12 Por Rdz 22,11.
13 Por. Dz 7,53.
14 Por Wj 23, 20‑23.
15 Por. Sdz 13.
16 Por. Sdz 6,11‑24; Iz 6,6.
17 Por. 1 Krl 19,5.
18 Por. Łk 1,11.26.
19 Por. Mt 1,20; 2,13.19.
20 Por. Mk 1,13; Mt 4,11.
21 Por. Łk 22,43.
22 Por. Mt 26.53.
23 Por 2 Mch 10,29‑30; 11,8.
24 Por Łk 2,10.8‑14.
25 Por. Mk 16,5‑7.
26 Por. Dz 1,10‑11.
27 Por. Mt 13,41; 24,31; Łk 12,8‑9.
28 Por. Dz 5,18‑20; 8,26‑29; 10,3‑8; 12,6‑11; 27,23‑25.
29 Mszał Rzymski. .Sanctus.
30 Por. Mt 18,10.
31 Por. Łk 16,22.
32 Por Ps 34,8; 91,10-13.
33 Por. Hi 33,23-24; Za 1,12; Tb 12,12.
34 Św. Bazyli Wielki, Adversus Eunomium, 3,1; PG 29, 656 B